Klasa w ruchu

Klasyczna sala lekcyjna rzadko zaskakuje nas swoim wyposażeniem i układem. Rzędy ławek i krzeseł, biurko nauczyciela, tablica niezależnie czy tradycyjna, czy interaktywna mają swoje, na stałe przypisane miejsce. Jeśli należymy do grona nauczycieli, którzy są skazani na taką salę lekcyjną, czy możemy zrobić coś, aby dokonać zmiany ? - zastanawia się Krzysztof Jaworski, nauczyciel ze Szkoły Podstawowej nr 41 w Szczecinie.


Coraz częściej - dużo wcześniej nż ergonomiczne ławki, pufy, czy okrągłe stoły - jako pierwsze pojawiają się w szkole mobilne urządzenia. Mogą zostać przyniesione przez uczniów lub pozyskane przez szkołę. Mobilne rozwiązania aż proszą się o to, aby przełamać ład panujący w klasie. W pracy z uczniami w szkole podstawowej na korzyść odejścia od układu szeregowego jest również to, aby uczniowie nie pracowali ze sprzętem w wersji jeden uczeń – jeden tablet/laptop. Takie rozwiązanie daje szansę na współpracę, wymianę myśli, pomysłów, wspólne przeżywanie rozterek i sukcesów. Dobrym przykładem takiej sytuacji mogą być zajęcia pracy grupowej w programie  Scratch z wykorzystaniem laptopów. Przy każdym stanowisku kilku uczniów może pracować nad swoją aplikacją. W czasie realizacji zadań uczniowie mogą swobodnie poruszać się po sali, jeśli potrzebują wsparcia lub inspiracji od innych uczniów. Taka nieformalna atmosfera sprzyjała kreatywnym pomysłom i dobrym emocjom towarzyszącym projektowaniu i przeniosła się również na czas przerwy, kiedy to uczniowie z własnej inicjatywy pokazywali sobie wypracowane rozwiązania programistyczne.


Nie tylko sprzęt mobilny daje impuls do tego, aby uczniowie pracowali w grupach i poruszali się swobodnie w czasie zajęć lekcyjnych. Taką okazję dają także gry planszowe, które też mogą mieć charakter dydaktyczny (np. matematyczne). W czasie organizowanych w szkole Targów 2.0 (rodzaj zadania w ramach programu Szkoła z klasą 2.0), uczniowie z wszystkich klas mogli brać udział w zajęciach z zastosowaniem nowych technologii oraz przygotowanych przez ich rówieśników gier matematycznych. Poszczególne grupy wchodziły do klasy, w której ławki i otaczające je krzesła, ustawione były w układzie wyspowym. Każde stanowisko stanowiło miejsce danej gry matematycznej, gdzie uczniowie mogli rozwijać swoje umiejętności matematyczne. Oprócz gier karcianych i planszowych były też dwa stanowiska z nową technologią. Na jednym uczniowie korzystali z laptopa, na drugim z tablicy interaktywnej. Dzięki takiemu rozwiązaniu, każdy zespół uczniów pracował w swojej dynamice, a następnie przechodził do kolejnego stanowiska wymieniając się z innymi grupami uczniów. Takie rozwiązanie dało też szansę, aby w jednej grupie lub sali byli uczniowie w różnym wieku, z różnych klasach. Mogli oni dobierać się w pary zgodnie ze swoimi preferencjami wykraczającymi poza ramy oddziałów lekcyjnych.

Statyczne siedzenie w ławkach przez cały czas nauki w szkole nie służy nikomu. Dlatego warto sięgać po takie rozwiązania, które uczniów z nich wyprowadzą i otworzą inne przestrzenie szkoły dla procesu uczenia się. Okazją do takiego działania może być przeprowadzenie w szkole gry edukacyjnej. Uczniowie mogą pracować w małych grupach, lub przemieszczać się całą klasą z wychowawcą. Do przestrzeni uczenia się dostosowane mogą być szkolne hole, sala gimnastyczna, biblioteka.

Warto w szkolnej rzeczywistości poszukiwać rozwiązań, które pozwalają przekraczać ograniczenia placówki szkolnej. Czasem wystarczy wprowadzić jedną zmianę taką jak praca w grupach, współpraca pomiędzy klasami, wykorzystanie do prowadzenia zajęć innych przestrzeni, aby dotknąć innej jakości w zaangażowaniu i dynamice procesu uczenia się uczniów.

 

nadesłał Krzysztof Jaworski

fot. lumaxart flickr CC BY-SA 2.0

Inspiracje: