Opis Projektu

W projekcie Eduspaces21 chcemy zmierzyć się z modernizacją przestrzeni uczenia (się) w duchu edukacji XXI wieku. Chcemy pokazać Wam, że pojęcie "przestrzeni edukacyjnej" wykracza poza klasę ograniczoną czterema ścianami.  Wszystkich, którzy chcą wziąć udział w tej pasjonującej przygodzie zapraszamy do programu „Przestrzenie edukacji 21. Otwieramy szkołę!“.

W 2014 roku Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej i Fundacja Think! z Warszawy, Hanseatic Institute for Entrepreneurship and Regional Development (HIE-RO) z Rostocka oraz Rektorsakademien Utveckling AB (RAU) ze Sztokholmu rozpoczęły realizację dwuletniego projektu „Przestrzenie edukacji 21. Otwieramy szkołę!“, finansowanego ze środków programu Erasmus+. 

Wspólnie chcieliśmy pomóc szkołom w kompleksowym rozwoju placówek edukacyjnych pod kątem kultury uczenia (się) i komunikacji, w zbudowaniu architektonicznego i cyfrowego środowiska nauki. Mamy nadzieję, że z efektów projektu skorzystają nie tylko dyrektorzy szkół, nauczyciele czy uczniowie, ale i rodzice, lokalne władze oświatowe czy MEN i podległe mu instytucje.

Przebudowa samej szkoły tylko po to, żeby wyglądała ładniej i nowocześniej, nie powinna być celem samym w sobie. Powinniśmy raczej myśleć o transformacji całej szkoły, nie tylko jej przestrzeni fizycznej wewnątrz i na zewnątrz szkolnych murów, ale i różnych podejść do nauczania, nowoczesnych metod pracy, budowania relacji w szkole i poza szkołą (np. współpracy ze społecznością lokalną), organizacji procesu nauczania z wykorzystaniem różnych narzędzi, także technologicznych.

Dlatego stworzyliśmy zestaw poradników dla szkół – zbioru rekomendacji, opisów zmian, które mogą być dokonane w placówce tak, aby uczynić ją bardziej przyjazną dla uczniów i nauczycieli oraz usprawnić w niej procesy nauczania. Poradniki przekazujemy do współpracujących z nami szkół, które są zainteresowane przeprowadzeniem zmian w wybranym obszarze (lub obszarach).  Poradniki powstały we współpracy ze wszystkimi partnerami projektu - zależy nam na tym, aby opracowywany materiał był wykorzystywany we wszystkich krajach organizacji partnerskich, a także w innych krajach UE.

Przestrzeń edukacyjną postrzegamy w trzech wymiarach: fizyczno-architektonicznym (jako przestrzeń fizyczną, wyposażenie, infrastrukturę szkoły), wirtualno-technologicznym (kształcenie i uczenie się w sieci) oraz społeczno-kulturowym (społeczność szkolna, społeczność lokalna, więzi ze światem). Każdemu z nich dedykujemy odrębną publikację. Czwarta, wstępna część dotyczy wymiaru pedagogicznego.

 

Przestrzeń architektoniczna

W całej Europie w przeważającej większości szkoły są do siebie podobne. Trochę przypominają pomieszczenia więzienne, w których zamknięta zostaje edukacja - przestrzeń uczenia się jest ograniczona murami i zazwyczaj zestandaryzowana (taki sam dominujący układ ławek, jedna tablica jako główne medium). Jest to wciąż jeszcze główny wzorzec kształcenia, pomimo pojawienia się bardziej współczesnej definicji przestrzeni edukacyjnych. W projekcie „Przestrzenie edukacji 21" chcemy zaprezentować możliwe rozwiązania architektoniczno-infrastrukturalne oraz wskazówki dotyczące modernizacji istniejącej już infrastruktury - jednym słowem pomysły na to, jak małymi krokami i niewielkim kosztem lepiej urządzić przestrzeń uczenia się w każdej szkole.

 

Przestrzeń wirtualno-technologiczna

Internet zmienił styl życia, kulturę uczenia się, sposób komunikacji i model pracy; zmienił również rolę nauczyciela i oczekiwania uczniów, a także zbiór kompetencji potrzebnych im w życiu zawodowym, społecznym i osobistym. Wciąż jednak z dużą nieufnością podchodzi się do włączania nowych technologii w proces edukacyjny: świadczą o tym rygorystyczne zapisy w regulaminach szkolnych (np. zakaz używania telefonów na lekcjach), które w efekcie hamują rozwój nowoczesnej edukacji. Brak dostępu do szybkiego internetu i wifi powodują, że sieć jako jeden ze szkolnych zasobów jest nieefektywnie wykorzystywana. Wciąż jednak najbardziej brakuje pomysłu na zmianę dydaktyki i metod uczenia się w szkole z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK). Dlatego w programie „Przestrzenie edukacji 21" chcemy stworzyć poradnik dotyczący efektywnego i przemyślanego wykorzystania nowych technologii i internetu w procesie uczenia (się) oraz zdobywania kompetencji kluczowych w XXI wieku.

 

Przestrzeń społeczna

Wg danych PISA za 2012 rok, aż 79% badanych 15-latków uważa, że edukacja szkolna to strata czasu! Nie wierzą w szkołę i nie czują się w niej szczęśliwi. Co piąty polski nastolatek nie wierzy, że jeśli będzie się dobrze uczyć, to dostanie dobrą pracę, a co trzeci jest zdania, że szkoła nie daje wiedzy przydatnej w pracy. Większość z nich nie nabyła umiejętności współpracy, komunikacji, uczenia się, krytycznego myślenia. Brak tych kompetencji rzutuje na swobodę poruszania się młodych ludzi na rynku pracy i ich elastyczność. W programie „Przestrzenie edukacji 21" proponujemy rozwiązania, które rozwiną kompetencje społeczne przedsiębiorczość i uczniów. 

„Myślenie o nowoczesnej przestrzeni uczenia się powinno być w ogóle impulsem do myślenia o transformacji szkoły – od szkoły jako „instytucji uczącej“ do szkoły jako „społeczności uczącej się“, w której to, czego jesteśmy nauczani, przez kogo, kiedy, z kim i jak staje się płynne, wyłania się i rozwija z edukacyjnej potrzeby chwili i możliwości.“ – mówi Marcin Polak z Fundacji Think! . „W takim samym stopniu jak fizyczna przebudowa przestrzeni, w której uczymy się, powinniśmy także planować „przebudowę“ sposobów uczenia się przez uczniów, dbając, aby były one bardziej dopasowane do indywidualnych potrzeb oraz do świata, dla którego edukujemy (się)“.

W całej Europie w większości przypadków szkoły są do siebie podobne. Trochę przypominają pomieszczenia więzienne, w których systemowo zamknięta została edukacja - przestrzeń uczenia się jest ograniczona murami, zestandaryzowana (taki sam dominujący układ ławek, jedna tablica jako główne medium) i oddana pod opiekę jednego mistrza ceremonii - nauczyciela, który ma uczniom wlewać wiedzę do głów.

Organizatorzy projektu proponują szerokie spojrzenie na przestrzeń edukacji i ujęcie jej poprzez trzy wymiary: architektoniczny (przestrzeń fizyczna, wyposażenie, infrastruktura szkoły), wirtualno-technologiczny (kształcenie i uczenie się w sieci) oraz społeczny (społeczność szkolna, społeczność lokalna, więzi ze światem). Wszystkie razem tworzą środowisko, które ma kluczowy wpływ na jakość uczenia się.

- W projekcie chcemy zaprezentować możliwe rozwiązania, nie tylko architektoniczne, oraz wskazówki dotyczące modernizacji istniejącej infrastruktury, czyli pomysły na to, jak małymi krokami i niewielkim kosztem można lepiej urządzić przestrzeń uczenia się w każdej szkole. Zmiany te powinny oczywiście odpowiadać potrzebom użytkowników – uczniów, nauczycieli, rodziców w szkole – mówi Marcin Polak. 

 

Źródło tekstu: materiały organizatora projektu „Przestrzenie edukacji 21. Otwieramy szkołę!“